Polaków znajomość języków obcych.

Z góry przepraszam jeśli ktoś poczuje się urażony tą historią, nie jest moim celem obrażanie kogokolwiek.

Jestem nauczycielką niemieckiego i niderlandzkiego. Miałam nawet epizod pracy w szkole, ale poziom patologii polskiego sytemu edukacji mnie przerósł. Obecnie udzielam jedynie prywatnych lekcji.

Gdy zgłasza się do mnie nowy uczeń podstawowym pytaniem jest, w jakim celu zapisuje się na lekcje, bo muszę dobrać metodę nauczania, zupełnie inaczej podchodzę do osób, które uczą się, aby móc się komunikować, a inaczej to osób, które muszą podciągnąć oceny w szkole.

Swój cel jako nauczyciela definiuję jako nauczenie ucznia komunikowania się w danym języku, ale w przypadku dzieci szkolnych najczęściej jest jednak ocena, więc tłuczemy ćwiczenia gramatyczne, słówka na pamięć - bo tego wymaga pani w szkole. Nad tym nie będę się zbytnio rozwozić, ale chcę powiedzieć, jakie są tego skutki.

Przykładowo zgłasza się do mnie chłopak, lat 20. Niemiecki w szkole miał, miał nawet 4 czy 5, ale jak pojechał na pół roku do pracy do Niemiec nic nie rozumiał i nie potrafił nawet zamówić jedzenia w knajpie. Uczę, pokazuje, że to nieistotne, że źle odmieni czasownik, przekręci słówko, ważne, żeby rozmawiać, nie bać się native speakerów, a reszta przyjdzie z czasem. Chłopak mi opowiada, że pani germanistka w szkole podczas wypowiedzi ustnych ciągle przerywała, poprawiała wymowę, krzyczała, że ktoś nie wykuł nieregularnej odmiany danego czasownika na pamięć. Chłopaka uczyłam pół roku. Potem znów wyjechał i znów wrócił do mnie podszlifować język. Gdy wrócił różnica była diametralna. Gadał. Gadał z błędami, niepoprawną wymową, ale swobodnie. Dzięki temu, że nie bał się już odezwać do Niemców dużo osłuchał się z językiem, zaczął więcej rozumieć. Poziom na spokojnie można uznać za komunikatywny, więc chwalę go. On mówi, że też już lepiej się czuje w rozmowach po niemiecku, ale ostatnio jakaś koleżanka z pracy, Polka, zaczęła się z niego śmiać, że robi potworne błędy i nie powinien w ogóle mówić, że ma jakikolwiek poziom języka, bo Niemcy na pewno go nie rozumieją. Polak Polakowi i tak dalej...

Inny przypadek. Przyszła do mnie 50-letnia kobieta, która od kilku lat pracuje w Niemczech i chce podszkolić język w przerwach w pracy (praca opiekunki, gdzie pracuje się non stop kilka tygodni, a potem kilka tygodni przerwy). Po krótkiej rozmowie mówię, że ogólnie uważam, że mówi dość dobrze i na tym poziomie możemy spokojnie pracować nad eliminacją błędów gramatycznych, bo komunikatywna jest i nie ma absolutnie problemu ze zrozumieniem jej wypowiedzi. Kobieta robi na mnie wielkie oczy, że była przekonana, że bełkocze i jej poziom jest zerowy. Pytam, u kogo pracuje. U starszego pana, który mówi tylko po niemiecku. Pytam, czy jest w stanie się z nim dogadać, mówi, że tak. Więc ja pytam jak może uważać, że jest na zerowym poziomie, skoro dogaduje się z native speakerem. A bo jej zmienniczka się z niej śmiała, że mówi jak upośledzona i od tej pory pani wstydziła się już w ogóle odzywać po niemiecku, mimo, że wcześniej chętnie gawędziła ze swoim podopiecznym.

Kolejna sprawa - akcent. Nie zrozumcie mnie źle. Oczywiście, że w miarę możliwości powinno się mówić z poprawnym akcentem, ale nie oszukujmy się, rodzimego akcentu ciężko jest się pozbyć, prawie zawsze zostaje pewna nuta obcego akcentu. I teraz - podczas gdy niektóre nacje robią ze swoją akcentu wręcz atut, bo brzmi egzotycznie, ciekawie, inaczej Polacy mają kompleks akcentu i dążą do wymowy bez akcentu. Czy to dobrze czy źle, nie oceniam, ale mam kolejnego ucznia, który poci się z nerwów podczas rozmowy, bo skupia się na tym, żeby nie było słychać jego polskiego akcentu to ręce mi opadają. Tłumaczę, że to nic, że słychać polski akcent, że tego nie da się kontrolować i jedyną metodą jest słuchanie i rozmawianie z native speakerami, można się wspomagać oglądając filmy w oryginalne, ale na pewno rozmyślanie podczas mówienia o akcencie nic nie da.

Pamiętam taką scenkę. Byłam w Niemczech jako opiekunka polskiej wycieczki. W grupie było kilka osób, które jakieś tam podstawy niemieckiego znały, więc zachęcałam je oczywiście do próby rozmów - chociażby samodzielnego zamówienia kawy czy zadania pytania na ulicy. Nie raz, gdy ktoś próbował, inni uczestniczy wycieczki natychmiast go wyśmiewali, bo mówił tak sztywno, z polskim akcentem i korygowali taką osobę. Muszę dodawać, że te same osoby nie potrafiły same kupić sobie pamiątki w sklepie tylko potrzebowały mojej asysty do zapytania o cenę? Również nagminnie spotykam się z tym, że ludzie uważają, że jeśli ktoś mówi ze złym akcentem to mówi źle i nie powinien się w ogóle odzywać. Kiedyś dawałam korki młodej dziewczynie, studentce, która opowiadała mi jaką to siarę przeżyła na wycieczce do Hiszpanii, bo jej koleżanka znając ledwo podstawy języka zagadywała do Hiszpanów, totalnie kalecząc język, zamiast po prostu mówić po angielsku.

Zadałam jej pytanie, które jednocześnie chciałam zadać czytelnikom w ramach pewnego podsumowania i refleksji.
Co czujecie, gdy na ulicy ktoś zagaduje Was kulawym polskim albo kiedy znajomy obcokrajowiec stara się mówić do Was po polsku? Czujecie ciarki żenady? Wyśmiewacie go? Pytacie po co w ogóle się odzywa, jak nie umie? Czy raczej robi Wam się miło, że ktoś przynajmniej zadaje sobie trud nauczenia się języka w tym czy innym stopniu i okazuje tym samym szacunek do kultury kraju, w którym przebywa?

Ja zdecydowanie to drugie, myślę, że większość ludzi też. Dlaczego więc tak chętnie Polacy ściągają własnym rodaków w dół, gdy usiłują robić to samo za granicą?

A jeszcze dodam, że ogólnie w porównaniu do innych nacji, z którymi mam regularny kontakt (Niemcy, Austriacy, Szwajcarzy, Holendrzy, Belgowie) Polacy mają potworne kompleksy i często umniejszają swoim kompetencjom. Niemiec powie, że ma duże doświadczenie i jest specjalistą, Polak powie, że miał już styczność z branżą coś tam potrafi. Holender nie będzie bał się ubiegać o posadę na stanowisku wymagających wyższych kompetencji niż ma, Polak będzie mierzył o stanowisko niżej niż by mógł, bojąc się, że sobie nie poradzi i spotka się krytyką.

Rozmawiam dużo z osobami pracującymi za granicą i odnoszę wrażenie, że wiele z nich woli pracować za niską pensję na niewymagającym stanowisku, bojąc się, że nikt nie weźmie ich na poważnie, gdy zaaplikują na wyższe stanowisko. Najbardziej w pamięci utkwił mi pracownik magazynowy z Niemiec, który mówił bardzo dobrze po niemiecku i pracowaliśmy tylko nad wyeliminowaniem lekkich niedociągnięć. Facet z dyplomem z ekonomii, bardzo dobrym niemieckim mówi mi, że przecież na specjalistycznym stanowisku i tak go nikt nie zatrudni... a to nie jedyny taki przypadek.

Mam nadzieję, że jednak zacznie się to zmieniać.

język obcy

Byłem na weselu bez alkoholu i bawiłem się świetnie.

Zacznijmy jednak od początku...

Kolega zaprosił na wesele. Na miejscu okazało się, że impreza jest bez alkoholu. Z trzema innymi kolegami poprosiliśmy go na stronę i pytamy, co to ma być i dlaczego wcześniej nie powiedział. On na to, że jego żona i teściowie tak zdecydowali, a nie powiedział nam, bo wtedy byśmy nie przyszli.

Przyszlibyśmy, choćby przez wzgląd na szacunek do niego i wieloletnią znajomość. Szkoda tylko, że on nie okazał szacunku nam...

Wyszliśmy w czterech na papierosa, omówić sytuację i uradzić, co robimy. Widać było, że reszta gości jest podobnie zażenowana i rozczarowana jak my.

Jesteśmy w domu weselnym na wsi. Dookoła tylko inne wsie. Kolega jednak znalazł na mapach, że kilkaset metrów od nas jest wiejski bar. Tam skierowaliśmy nasze kroki.

Widok czterech obcych, wystrojonych facetów zdziwił barmana i kilku gości tego wspaniałego przybytku. Podając piwo, zapytał, skąd się tu wzięliśmy. Opisaliśmy sytuację, a on mówi, że jak jest nas tam więcej to serdecznie zaprasza.

- W sumie - pomyślałem - czemu nie?

Wysłałem kilka wiadomości i po krótkim czasie zaczęli się schodzić ludzie z wesela. W miarę wychylania kolejnych trunków, nawet nie zauważyłem jak kilku kolegów dogadało się z barmanem, który za odpowiednią opłatą zorganizował porządne jedzenie i nawet sprzęt grający z muzyką. Nie przesadzając, impreza przeniosła się niemal całkowicie do wiejskiego baru. Ludzie pili, jedli i tańczyli. Na weselu została tylko para młoda i ich najbliższe rodziny. Według relacji gości, którzy dołączyli do nas później, atmosfera tam przypominała bardziej stypę.

My zaś bawiliśmy się w najlepsze, zwłaszcza że dołączyły do nas miejscowe dziewczyny. Chłopaki zresztą też. Zrobiła się naprawdę duża impreza, która trwała prawie do świtu. Barman i właściciel lokalu (w jednej osobie) był szczególnie zadowolony, jako że zostawiliśmy u niego kupę pieniędzy.

Wszyscy szczęśliwi, wszyscy zadowoleni. No, prawie, bo kolega od tamtego czasu się do nas nie odzywa. Może to i dobrze?

wesele bez alkoholu

Na fali historii o kiepskiej obsłudze w restauracjach.

Tak się składa, że pochodzę z miejscowości będącej turystycznym hotspotem. I w sumie o turystach będzie.

Lokali gastronomicznych ci u nas dostatek. Logicznym jest, że te położone w centrum, przy ruchliwych ulicach są najdroższe.

Przykładowo jest sobie restauracja powiedzmy Elegancja. Lokal urządzony ładnie, karta bogata, ceny wysokie. Tajemnicą Poliszynela wśród lokalsów jest to, że jedzenie jest w znacznej mierze na bazie mrożonek, odgrzewane w mikrofalach i generalnie nie pierwszej świeżości. Ale knajpa pęka w szwach. I ma nawet całkiem niezłe opinie na googlach!

Jest też knajpa powiedzmy Rustykalna. Rustykalna jest położona w bocznej uliczce. Właściciel a zarazem szef kuchni jest prawdziwym pasjonatem, jedzenie jest świeże, potrawy sezonowe, składniki regionalne. Ceny podobne do Elegancji. Ocena w googlach nieco gorsze.

Zarzuty, które najczęściej czytam pod adresem Rustykalnej:
- drogo
- małe porcje
- Ubogie menu
W opozycji do tego Elegancja zachwalana jest za
- Duże porcje
- dużo potraw do wyboru
- Krótki czas oczekiwania

Jest jeszcze trzecia knajpa, powiedzmy, Domowa. Domowa to coś na wzór baru mlecznego, proste, dość smaczne, ale nie zachwycające jedzenie. Ceny dużo niższe niż w Elegancji i Rustykalnej. Wystrój z PRL, obsługa często nie nadąża z przecieraniem stolików, bo kelnerów jako takich nie ma, jest jedna pani od przyjmowania i wydania zamówień. Domowa nie cieszy się uznaniem wśród turystów, bo leży na uboczu, a jedzenie jak wszędzie - schabowy, mielony, pierogi, bigos...
Jednocześnie, z racji tego, że mam wielu znajomych pracujących w branży turystycznej i sama zresztą w niej pracuję, wiem, że turyści narzekają, bo w knajpach jest drogo i niesmacznie.
Generalnie coś w tym jest, bo większość najpopularniejszych restauracji jest na modłę Elegancji - wypasiony wystrój cieszący oko, byle jakie żarcie za miliony monet.

Ale gdzie piekielność turystów zapytacie? Zdarza się, że ktoś mnie spyta, gdzie warto zjeść, polecam np. Rustykalną (ale nie tylko, bo dobrych knajp jest sporo), najczęściej następuje szybki check w googlach - a nie, bo daleko (dosłownie 500m od mojego miejsca pracy w samym centrum), a bo drogo i mały wybór, oni idą do Elegancji. Ktoś zapyta, gdzie można tanio zjeść obiad, bo wszędzie tak drogo. Polecam domową. Następnego dnia słyszę, że nie wiedzą, czemu to polecam, bo żarcie takie sobie.

Podsumowując - są knajpy takie z średnim jedzeniem. Są knajpy drogie ze świetnym jedzeniem. I są knajpy drogie z kiepskim jedzeniem. I te cieszą się największą popularnością. Do tego trzeba dodać, że większość tych knajp należy do jakichś lokalnych szych - a to były burmistrz, a to żona radnego, a to córka dyrektora liceum - dziwny zbieg okoliczności, nie?

A potem czytam o moim ukochanym mieście, że nie ma po co jechać, bo drogo i beznadziejnie... Ale jedno jest konsekwencją drugiego. Stragany z chińszczyzną to też pokłosie tego, że turysta chętni płaci za kubek "made in China" 50zł bo jest na nim jakiś lokalny motyw. Albo wiatraczek za 15żł, bo dziecko chce. Nie byłoby popytu - nie byłoby podaży, podobnie te knajpy. Ludzie chcą sobie strzelić fotkę w ładnej knajpie, wejdą bo fajny wystrój, można wybrać spośród 100 dań, a że żarcie nie bardzo? No trudno, zjeść się da, można też rzucić paragon grozy do neta.

Niestety, nie ma knajp, a tym bardziej w turystycznych hotspotach, gdzie można zjeść dobrze, tanio i dużo, ale można znaleźć takie, gdzie można wybrać dwa z trzech, tylko trzeba przejść się poza główny deptak.

gastronomia

Też mi się coś przypomniało o mojej babci.

To były pewnie lata '90 i przyszła paczka od kogoś z rodziny czy znajomych, w której były lalki. Takie spore, siedzące, ładnie ubrane. Babcia je zabrała i położyła u siebie wysoko na szafie. Żebyśmy ich nie popsuli.

Tak naprawdę pierwszy raz miałam je w ręce jako dorosła osoba, już po śmierci babci.

Babcia zabawki

Na Wielkanoc odbył się ślub moich przyjaciół. Wszystko grało i termin i pogoda się poprawiła. Goście przybyli licznie. O czym jest więc ta historia? O beznadziejnym DJ. Niestety jak to moi przyjaciele przy ostatniej kawie stwierdzili, będą od niego żądać zwrotu kosztów i nie wiedzą, czy nie skończy się to w sądzie.

W umowie mieli zapis na konkretnego DJ (korzystali z firmy założonej przez 3 osoby, wszystkie DJ). Im stylem pasował DJ lata 80-2000. Jednak DJ skręcił kostkę i za siebie przysłał innego ze składu, z zapewnieniem, że spełni on wymogi Państwa Młodych.

Jak się domyślacie, gdyby spełnił, to by tej rozmowy nie było. Zamówione były 3 piosenki integracyjne dla gości (znaliśmy się z Młodymi z różnych etapów życia, a osobiście niekoniecznie), rodziny było mało. Ja poradziłam Młodym Belgijkę na początek, aby się wszyscy poznali, oni sami chcieli macarenę i asereje. Żadna z nich nie poleciała, bo DJ wybrał własną zabawę do piosenki... Mój jest ten kawałek podłogi. Ustawił gości w dwóch rzędach i kazał powtarzać ruchy za sobą, przy wykrzykiwaniu "zmieniamy żaróweczki", "zamiatamy podłogę", "szorujemy pranie", "rozwieszamy pranie". Inne zabawy? Goście wymyślili sobie sami, bo DJ wymyślił rozdawanie medali. Za co? Za co co mu do głowy przyszło. Zaczęliśmy się bawić w kółeczku w wyciąganie liną na parkiet. DJ wręczył mojemu koledze medal za "najlepsze ciągnięcie liny". Innemu gościowi za najlepszy toast (który był przy jednym stoliku).

No i najgorsza rzecz. Piosenki. Ja zwykle umiem bawić się do prawie wszystkiego, ale nie trawię przerabiania znanych piosenek pod swoją wersję. Kojarzycie zmienione już "Daddy cool"? DJ stwierdził, że to za mało i musi dodać coś od siebie. Więc w fragmencie gdzie wjeżdżało właśnie "Daddy cool" remixował tak, że powstawało "da da dA dA DA DA dy co co co cooool". Starsze pokolenie co wyszło na parkiet, to z niego schodziło. Wraz z świadkami chcieliśmy uratować sytuację i prosiliśmy DJ o inny repertuar, bo na parkiecie z 80 gości, było 20. Powiedział nam, że na te piosenki ma licencję i żadnej innej nam nie puści. Zapytaliśmy o te integracyjne. Miał Greg Zorbę. Zawołaliśmy wszystkich na Greg Zorbę właśnie, ludzie w większości byli na parkiecie. Kończyła się właśnie dziwna przeróbka Swish Swish (chyba tak ta piosenka się nazywała o koszykówce) i wszyscy liczyli że wleci Greg Zorba. Wleciała za to elektroniczna interpretacja jakiejś piosenki Shakiry (bo Panna Młoda lubiła latynoskie rytmy). Widziałam już, że ludzie są zmieszani i zaczęli z parkietu schodzić. Greg Zorbę puścił gdy na parkiecie zostało z 15 osób.

Panna Młoda była już bardzo wkurzona. Pan Młody poszedł na interwencję i DJ obiecał poprawę, która trwała przez 1,5 h. Do oczepin. Oczepin w tradycyjnej formie nie było, były zimne ognie i wspomnienia Młodych - jak się poznali, co mają ze sobą wspólnego i potem szybki quiz dla gości na temat Młodych np. kto zadecydował o imieniu ich psa.

Po oczepinach zaplanowano ciepłą płytę. Gdy ludzie jeszcze jedli, DJ zaczął krzyczeć do mikrofonu, że zaprasza na parkiet, a następnie zaczął podbiegać do stolików młodszej części imprezy i zapraszać na parkiet słowami "to impreza, nie jadłodajnia!". Wyobraźcie sobie moją minę, gdy jestem w trakcie konsumpcji barszczu, a ktoś zaczyna mi się drżeć nad uchem.

Starsza część gości zaczęła opuszczać imprezę, DJ stwierdził, więc że pójdzie na całość. I od około 1 do 3:30 czułam się nie jak na weselu, a jak w katowickim energy. Padło nawet "rura, rura, rura musi..." O 3:30 DJ nagle skończył grać. Bez żadnego pożegnania, bez niczego. Zwykle gdy kończył się czas zespołu albo DJ żegnali się oni z gośćmi, a ten po prostu ubrał kurtkę i wyszedł, zostawiając wszystko jak stało, bo jak się dowiedzieliśmy, rano miała sprzęt odebrać ekipa. Od 3:30 goście sami stali się DJami bo mogliśmy podpiąć telefon do głośnika i tym sposobem zrobiliśmy playlistę na Spotify. Bawiliśmy się do niej do prawie 6 rano.

Inna piekielność DJ - przywiózł ze sobą walizkę gadżetów do przebrania. Myśleliśmy, że będzie to właśnie jakaś zabawa dla gości, w szczególności, że kilka akcesoriów nawiązywało do Jacksona, Queen, czy Dody, Maryli Rodowicz. Okazało się, że to DJ w ciągu imprezy się przebierał. Wiecie, bo to zabawne, chłop się za babę przebrał. Okazało się, że Młodzi nie byli o czymś takim w ogóle informowani.

Są na etapie dyskusji z całą firmą, bo z ich playlisty ustalonej z 1 DJ poleciały tylko 4 piosenki, brakowało ustalonych zabaw, a najważniejsze - goście więcej czasu siedzieli przy stołach niż na parkiecie. Tamten DJ zasłania się tym, że to jego styl i go podobno zaakceptowali (bo nie mieli wyjścia na chwilę przed weselem i zostali zapewnieni, że ma tą samą jakość co ich 1 DJ!). Ciekawa jestem jak to się skończy. Ma ktoś poradę jak reklamować takiego DJ?

Dobra, jak ktoś zaczyna mieć wrażenie, że strach konserwę (tzn. Piekielnych) otworzyć, bo wszędzie Xynthia, to proszę nie czytać, ale nic nie poradzę na to, że kolejne przeczytane historie nasuwają mi skojarzenia, a dodatkowo mam wenę do pisania.

Tym razem historia o chłopcu, który ma talent do piłki nożnej, ale nie ma do tego zamiłowania przypomniała mi Manuelę (imię oczywiście zmyślone, ale prawdziwe równie pretensjonalne).

Manuela miała talent do tańca. Widziałam ją parę razy i serio, jej taniec zapierał dech, odbierał mowę i co tam jeszcze chcecie, był niezapomnianym przeżyciem artystycznym i pozostawiał widzów niemalże w ekstazie. Niestety, Manuela miała talent, ale "serca" do tańca już nie miała. Tzn. trochę inaczej - wychowywana przez matkę w przeświadczeniu, że jest najlepszą z najlepszych, gwiazdą na firmamencie i ósmym cudem świata, bardzo chętnie brała udział w różnych zawodach i konkursach tanecznych, gdzie zgarniała nagrody i należne jej hołdy. Oczywiście sam talent to za mało, więc Manuela naprawdę dużo czasu poświęcała na treningi.

Niestety, najlepszy nawet mistrz zawsze może trafić na kogoś lepszego od siebie, a Manuela trafiła na kilku takich "ktosiów". Na zawodach najwyższej już rangi okazało się, że więcej osób tańczy genialnie i zjawiskowo, nie weszła nawet do finału, co może jeszcze by przełknęła, ale przy okazji jej matka zrobiła koszmarną awanturę trenerce, że jak to tak, dlaczego Manueli tak słabo poszło? Awantura zakończyła się wypisaniem dziewczyny ze szkoły tańca, a ponieważ była to jedna z najlepszych szkół w Polsce, żadna inna nie wchodziła w grę. Manuela już nie tańczy...

Piekielność niech każdy "wydłubie" sobie z historii sam, ja dostrzegam kilka, ale dla mnie największą jest to, że już nigdy nie zobaczę, jak Manuela tańczy. Tak bardzo subiektywnie i pewnie nieadekwatnie do sytuacji, ale to moje odczucie.

talent